کرگانرود تالش

کرگانرود طولا هشت فرسخ (است در سواحل دریا تا رود قراسو که حدود سه ولایت آستارا می باشد.)

دهات آن
وزنه،نمیر (با رودی به همین نام،که در دامنه کوه نمیر داغ یا کوه نمیر واقع است.
چوار،هویق،بورمه سرا ،خطیب سرا (که در دامنه ای از کوه افتاده با رودی به همین نام.......

آق ایولر ،ییلاق کرگانرود است که در 4 فرسخی کرگانرود واقع می باشد.این دیه درخت گردو زیاد دارد و به آن معروف است . میانکو،شله وش ،رزان، مریان،....
( در دهات کرگانرود )خانه وار 6995،آستانه15،نفوس (طالشهای سنی و گیلکهای شیعه روی هم )41380.(طالشها از گیلکها ثروتمند ترندو در میان آنها ترکهایی که از اردبیل و خلخال آمده اند زندگی می کنند.غیر از این در هر دیه چند خانوار گالش هم زندگی می کنند).
از اردبیل و (دشت) مغان همیشه به ییلاق کرگانرود،پنج هزار نفر آیند.
در کرگانرود بازار نیست ،به انزلی و آستارا روند.(از حاجی ترخان و باکو هر ساله چند کشتی می آید.
راه کوهستانی از کرگانرود به اردبیل از ییلاق به اق اولر می آید و در زمستان کوره راهها که از برف پوشیده می شود از راه استارا می روند .(از کنار دریا تا آستارا 8 فرسخ است).
حکومت طالش (تقریبا)با گیلان و کوهستانهای آن به بزرگ خود اطاعت نمایند .
تفنگ چی 200 نفر  و سواره هم در ایام جنگ دهند .......
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
منبع :سفرنامه ملگونف -1238 خورشیدی (بدون دخل و تصرف)، ترجمه مسعود گلزاری
تاپپ:اسفندیار آقاجانی

---

کوه های تالش
رشته کوهی از جبال البرز که در غرب لنکران (خاک شوروی)،از دشت مغان آغاز می گرددو به طرف جنوب به موازات ساحل غربی دریای خزر امتدادیافته به کوههای گیلان متصل می شودو بخشی از مرز ایران و شوروی را تشکیل می دهد.
کوهای تالش مرکب از سه رشته جبال موازی است که چون سدی بین نجد آذر بایجان و دریای خزر کشیده شده است.دامنه های شرقی آن پوشیده از جنگل های انبوه و دارای زمینهای حاصلخیز است.
منبع :دایره المعارف فارسی -ج2-ص1611ـ
تایپ:اسفندیار آقاجانی