دهستان خطبه سرا در ۲۵ کیلومتری شهرستان تالش به طرف آستارا قرار گرفته است. این دهستان از نظر اداری و سیاسی وابسته به بخش کرگانرود می باشد .
نام کرگانرود در سابق به قسمتی از شهر تالش گفته می شدکه قبل از شکل گیری بازار فعلی، در منطقه قروق و روستای حیان بازاری داشت که به بازار کرگری معروف بود و نام رودخانه تالش هم که از وسط شهر تالش عبور می کند به کرگانرود یا کرگانه رود معروف بود.
به مناطق شمالی شهر تالش (بخش لیسار و بخش حویق) هم کرگانرود شمالی اطلاق می شد و هم اکنون نام کرگانرود را به بخش لیسار داده اند که متشکل است از شهر لیسار و دهستان خطبه سرا.
شایان ذکر است که شهرستان تالش از چهار بخش تشکیل یافته؛ بخش اسالم ، بخش مرکزی، بخش کرگانرود، و بخش حویق. خطبه سرا هم مانند دیگر مناطق تالش آثاری از مجد و عظمت این سرزمین کهن را در درون سینه خود محفوظ کرده وبا اینکه قسمت اعظم آثار تاریخی آن از بین رفته و تخریب شده ولی باز در درون سینه خود اسرار ناگفته بسیاری را پنهان کرده است.
خطبه سرا عضوی از پیکره تالش می باشد ولی در اثر تحولاتی که در طول تاریخ رخ داده نیمی از تالش در قرن نوزدهم از ایران جداشده و نیم دیگر هم در ایران قرار گرفته و در اثر فشاری که از طرف حکومت وقت دوره قاجار و پهلوی براین اقوام شده باعث شده تا زبان اصلی کنار گذاشته شده و زبان حاکمان دست نشانده حکومتی رواج یابد و نتیجه این شده که ضربات جبران ناپذیری به فرهنگ تالشی این منطقه زده شود .
واژه خطبه سرا از دو کلمه خطبه + سرا ترکیب یافته و از نظر لغوی اگر بخواهیم این واژه ها را معنی کنیم خطبه به معنی سخنرانی و وعظ و پسوند سرا به معنی جا و مکان می باشد.
اسامی مشابهی هم در منطقه تالش وجود دارد از جمله خاصه سرا، خاله سرا، بوره سرا، دیگه سرا، علی سرا، اسبه سرا، قندی سرا، رودبار سرا. در مورد وجه تسمیه خطبه سرا مطالب مختلفی ارائه می شودگروهی این نام را به خطابه و خطبه خوانی که پس از نفوذ اسلام به ایران ربط یافت می دانند و عده ای هم به خطبه خوانی مربوط به زمان صفویان و دوره افشار و قاجار می دانند.
علیرضا حبیبی نیا در مقاله تالش ۷۰۰۰ ساله را بهتر بشناسیم ، مندرج در شماره ۲۲۹ هفته نامه تیلار با اشاره به قباله ای که از دویست سال پیش به جا مانده و در آن « خطوه سرا » نوشته شده؛ عنوان نموده که وجود شهر خرخر باستانی، دریاچه نئور و قله باغرو در خطبه سرا ثابت می کند خطبه سرا همان (کادموا سرا) باستانی است.
خطبه سرا دارای قله بلند و ناشناخته ای است و بلندترین قله تالش به نام « قله باغرو » است که در ارتفاعات روستای خطبه سرا قرار دارد. ارتفاع قله باغرو از سطح دریا ۳۱۹۷ متر است.
نامهای دیگر این قله{بغرو}و {بکرو} است که درییلاقات خطبه سرا و ییلاق قورق چایی قرار دارد. خطبه سرا همچنین دارای چندین مسجد قدیمی است.
از جمله مسجدهای ییلاقی خطبه سرا می توان از مسجد قدیمی برزبیل نام برد. مسجد میمورم کشلی و مسجد کومیری و مسجد تمه شلانه هم از جمله مسجد های ییلاق خطبه سرا می باشند.
یکی دیگر از جاذبه های سیاحتی و زیارتی خطبه سرا، زیارتگاه شاه میلرزان است که بر فراز خطبه سرا و در روستای مشایخ قرار گرفته است. شاه میلرزان تا خطبه سرا ۱۸ کیلومتر هست و مزار سلطان سید محمود شاه دینوری بن زید بن امام زین العابدین (ع) در این زیارتگاه قدیمی قرار گرفته است. بقعه شاه میلرزان از شش سال پیش در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
خطبه سرا در حوزه علم و آموزش هم پیشرو بوده و اولین دبستان تالش در کرگانرود شمالی در خطبه سرای تالش به سال ۱۳۰۲ هجری خورشیدی تاسیس شده است. تاسیس مدرسه رضوان مربوط به زمانی بوده که تالش به حکومت خمسه طوالش معروف بوده است. این دبستان ابتدا در خانه خلیل اقا سیفی مقدم بوده و سپس چند سال در خانه حاجی علیجان آقاجانی و مدتی هم در خانه حبیبی در ترکه محله و سپس خانه قباد ارجمندی بوده تا بالاخره زمینی در بازار خطبه سراتهیه شده بنای مدرسه رضوان در آنجا ساخته می شود.
این دهستان هزار رنگ در حوزه گردشگری نیز دارای آبشارهای بکری است، از جمله آبشارهای دیدنی منطقه می توان از آبشار ریوو در روستای بنون و آبشار سورو در دامنه شرقی کوههای بغرو نام برد .
زبان اصلی منطقه خطبه سرا تالشی است اما متاسفانه به علل تاریخی و سیاسی در گذشته زبان آذری که اصطلاحاً ترکی اطلاق می شود در منطقه رواج یافته و هم در گویش تالشی مردم خطبه سرا نفوذ کرده و علل اصلی آن هم این هست که بعد از عهد مغولان چنگیزی و دوره های بعد از آن حاکمانی بر منطقه حکومت می کردند که تالش نبودند از جمله اجداد سردار امجد که اهل برآغوش تبریز بودند و سالهای سال در تالش حکومت کرده اند.
اسفندیار آقاجانی
http://ashkevarnews.ir/readmore.php?id=402
باید امشب بروم
من که از بازترین پنجره با مردم این ناحیه صحبت کردم
حرفی از جنس زمان نشنیدم
هیچ چشمی عاشقانه به زمین خیره نبود
کسی از دیدن یک باغچه مجذوب نشد
هیچ کس زاغچه ای را سر یک مزرعه جدی نگرفت ... سهراب سپهری
نخستین مدرسه در تالش به سال ۱۳۰۲ ه شمسی د رکرگانرود شمالی ،در روستای خطبه سرا به نام “دبستان رضوان ” تاسیس شد که دارای ۴ کلاس بود و سال بعد یعنی در سال ۱۳۰۳ ه شمسی مدرسه دیگری در رضوانده ـرضوانشهر امروزی ـتاسیس شد که “دبستان سپه پور ” نام داشت و گشایش این هر دو مدرسه به وسیله ی شادروان اسماعیل پور رسول از فرهنگیان فر هیخته ونامدار سابق رشت بود و از کسانی که با ایشان همکاری می کردندازشادروانان دهسرا مدیر کل سابق اوقاف گیلان و دهبنه ای و طاهر فروغی ، باید نامبرد که به کار معلمی اشتغال داشتند.
البته باید یاد اور شد که پیش از تاسیس مدرسه تالش در این منطقه سواد اموزی از مکتب اغاز شده بود .
سال ۱۳۱۸ اولین سالی که عده ای از دانش اموزان اماده برای گذراندن امتحان کلاس ششم ابتدایی بودند و چون امتحان در بندر پهلوی بود باید به انجا می رفتند وتعداد انها نیز به ۱۶ نفر می رسید .
یادآور میشوم که مدرسه رضوان ابتدا در
روستای بوره سرا و سپس در ترکه محله خانه حبیبی و مدتی در خانه حاجی علیجان
آقاجانی و مدتی هم در نزدیکی مرحوم قباد ارجمندی بوده است.
در تاسیس مدرسه ی سپه پور که به سال ۱۳۰۳ انجام گرفت باید از کمک شادروان
سلیمان پاشا خان و خانم عزت الملوک ساساندخت یاد کرد که چند هکتار زمین و
یک ساختمان را برای این کار به اموزش وپرورش اهدا کرده بودند.
منابع: تحقیقات میدانی
و تاریخچه اموزش وپرورش گیلان اثر جعفر خمامی زاده
گردآورنده:اسفندیار اقاجانی
افتتاح ساختمان جدید اولین دبستان تالش (1302 شمسی )
پروژه مذکور با زیربنای بالغ بر630مترمربع و با اعتباری بالغ بر850میلیون تومان احداث شد.
21 شهریور 1394قدیمی ترین مدرسه تالش با حضور مدیر کل محترم نوسازی مدارس استان گیلان افتتاح شد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل نوسازی مدارس استان گیلان دبستان رضوان خطبه سرا یکی از قدیمی ترین مدارس استان گیلان با حضور مهندس مقدم مدیر کل محترم نوسازی مدارس استان گیلان، حاج محمود شکری نماینده ی مردم شریف و فرهیخته ی شهرستانهای تالش،رضوانشهر وماسال در مجلس شورای اسلامی، مهندس عبداللهی فرماندار،منتظری مدیر آموزش و پرورش و برخی دیگر از مسئولین استانی و شهرستانی افتتاح و به بهره برداری رسید.
مهندس مقدم در آئین افتتاح این آموزشگاه حرکت انسان به سوی خداوند بزرگ را یاد آور و اظهار داشت: انسان تنها موجودی است که مظهر و آینه تمام نمای صفات جمال و جلال الهی است و به سوی آن حرکت می کند.
وی تصریح نمود: امروز وظیفهی همه مسئولین و آحاد ملت ایران است که شرایط رسیدن به تکامل را برای دانش آموزان فراهم کنند.
مهندس مقدم با اشاره به سابقه تاریخی و فرهنگی شهرستان تالش اظهار کرد:غنای فرهنگی شهرستان تالش منحصر به فرد است.وی بار دیگر با بیان رسالت خطیر نوسازی مدارس در ساخت و توسعه فضاهای آموزشی،گفت:ما برخود فرض می دانیم فضای مناسب با امنیت کامل و زیبایی لازم را فراهم کنیم و این را رسالت خود می دانیم و امیدوارم این رسالت و وظیفه را به خوبی انجام دهیم.
مدیرکل نوسازی مدارس استان ضمن تشکر و قدردانی از زحمات شبانه روزی کارکنان اداره کل نوسازی مدارس خاطر نشان کرد:همکاران من برآنند با تلاش های مضاعف پروژه های زیبا و با کارایی بالا را تحویل جامعه دهند وصمیمانه از تلاش های ارزشمند آنان تشکر می کنم.
گفتنی است پروژه مذکور با زیربنای بالغ بر630مترمربع و با اعتباری بالغ بر850میلیون تومان احداث شده و امروزبا حضور مسئولین محترم استانی و شهرستانی تقدیم اهالی محترم خطبه سرا گردید.شایان ذکر است،مدرسه مذکورنخستین مدرسه تالش بود که در سال ۱۳۰۲ ه شمسی در روستای خطبه سرا به نام دبستان رضوان تاسیس شد.
مراسم پاسداشت سردار رشید اسلام شهید جعفر روستا (شهید شاخص تالش)
فرمانده گروهان اطلاعات و عملیات لشگر 25 کربلا
مراسم پاسداشت در تاریخ 94/7/6 در زاد گاه شهید در خطبه سرا ی تالش
این مراسم به همت روابط عمومی سپاه تالش و با حضور مسئولین و مردم در مسجد جامع خطبه سرا برگزار خواهد گردید .
به گزارش مریان خبر ، ملکی معاون دادستان رشت گفت : با کسانی که نسبت به آتش زدن کاه و کلش و پسماندهای کشاورزی اقدام کنند طبق ماده ٦٨٨ قانون مجازات اسلامی بدون هیچ مسامحه ای برخورد و مجرمین به مجازات تا یکسال زندان محکوم خواهمد شد.
ملکی با اعلام این مطلب اضافه کرد که به کلیه کلانتری ها و حوزه های انتظامی استان ابلاغ شده که به شدت با عاملین این معضل برخورد کنند .
همه ساله پس از پایان فصل برداشت محصول از شالیزارهای استان گیلان برخی افراد علیرغم هشدارها و اطلاع رسانی اداره کل حفاظت محیط زیست، پسماند بجامانده از دروی محصول را آتش زده و موجب آلودگی شدید هوا می شوند که این امر خطرات زیادی را برای مردم بویژه کودکان و بیماران قلبی و ریوی به همراه دارد. مامورین اداره کل حفاظت محیط زیست گیلان در صورت مشاهده این امر ، پس از تشکیل پرونده عامل آتش سوزی را به مراجع قضایی معرفی می کنند.
عکس : اسفندیار آقاجانی
شکایت یک تالشی از باراک اوباما
به گزارش مریان خبر ، یک جانباز اعصاب و روان تالشی ساکن خطبه سرای تالش از اوباما و کشور آمریکا شکایت کرده است .
متن شکایت به شرح ذیل می باشد
موضوع :شکایت از آمریکا
شاکی :فردین دلشاد خطبه سرا
مشتکی عنه :دولت ایالات متحده آمریکا
سلام و علیکم احتراما به استحضار می رساند این جانب فردین دلشاد دارای مدرک کارشناسی حقوق و از اعضای قدیمی بسیج مستضعفین دارای معلولیت شدید اعصاب و روان می باشم و باعث اصلی آن هم آمریکا می باشدکه با تحریم دارو باعث تشدید بیماری بنده شده و به خاطر کمبود دارو قادر به مداوای خودم نیستم واین ناراحتی هم در نتیجه جنگ تحمیلی عراق بر علیه دولت جمهوری اسلامی ایران بود و بدین وسیله از مقام محترم قضایی تقاضای تعقیب شکایت از دولت آمریکا و بارک اوباما را دارم .
با تقدیم احترام فردین دلشاد
این شکایت در دی ماه 93 تنظیم شده بود . / اسفندیار آقاجانی
عکس قدیمی از بیمارستان شهر تالش
بیمارستان شهید نورانی فعلی
منبع عکس :گروههای تلگرامی منطقه (ناشناس )
دانش اموزان سال چهارم ابتدایی دهه چهل و نام معلم شهرضا استارایی بوده و اسامی دانش آموزان به شرح زیر است:
دختران:۱-گلزاده خسروی ۲-فریده اشیک اغاسی
نفرات ایستاده به ترتیب از راست :۱ -احمد رضا پور معافی۲-اسد اکرامی ۳-حسین پور مهدی۴-بهرام شریفی ۵- سید محمود عظیمی۶- اسماعیل عظیمی ۷- علیرضا اقاجانی ۸- بیژن تیر افکن۹-روح ا.. . اقاجانی ۱۰-فرض ا...محاسنی ۱۱-...عبادی ۱۲-صابر کوهی.
نفرات نشسته از راست:۱-حافظ بلندی ۲- سید معصوم عظیمی ۳- یدا... اقاجانی ۴-برات ...۵- رحمان اقاجانی۶-اسرافیل فرضیایی۷-عسگر ابوالقاسمی۸-جمشید مهری ۹-جبراییل عظیمی ۱۰- سید قاسم عظیمی ۱۱-علیرضا حبیبی ۱۲- حسینقلی یگانی نژاد.{جمعا" ۲۶ دانش اموز}.